Gimpel Beynish the Matchmaker
(Gimpl Beynish der Shadkhn)
Yiddish Comics of the early 20th century
Translation and commentary by Jane Peppler
Click here to read about and order the seven Gimpel books I've published.

Comics read right to left. Click on any comic strip for larger view.

Wednesday, January 27, 2016

Escapism in the first summer of the Great War: 8-22-1914, 8-23-1914, 8-24-1914

I haven't pointed out the numerous careless mistakes in both the typesetting and the illustration of Gimpel Beynish comics. In the August 22 strip the typesetter even forgot to switch out the heading from August 21.

Automobile is spelled both אוטאָמאָביל and אױטאָמאָביל in the same strip.
Ride is spelled רײַד and ראַיד - there are tons more examples of Yinglish words that don't have a consistent Yiddish spelling. Actually, there are tons of real Yiddish words that are spelled, uh, casually, too.


August 22, 1914: [Heading retained from previous day in error]
  1. Motke: See that well, Papa? It's scary to look in there. I'm afraid.
  2. Notke: Well, didn't I tell you Papa isn't afraid.
  3. ...
  4. Motke: Well, let's make tracks quickly. A well is a disgusting thing for little children.
  5. GB: ! ! !

August 23, 1914: Finally he is the equal of respectable people and receives an automobile.
  1. GB: Thank you, Jake, for the automobile. It's as good as cash in my opinion.
  2. Jake: Let him have the old pushcart as his fee, as long as I'm rid of it.
  3. GB: Something's wrong with the automobile. I got a fine little matchmaker's fee.
  4. GB: Swindler! Loafer! Give me my fee and take back your hearse (carriage for corpses).
  5. GB: If you push it, it moves a little. Oh well, so push it will be, as long as it's an automobile.

August 24, 1914: Really, what does a cow know about an automobile?
  1. Motke: Since Papa is a sport and is giving us a ride, why not bring a guest?
  2. Notke: Giddyup, Papa! Go fast, let's be everywhere, people will know you have an automobile.
  3. GB: It's a strange kind of automobile. It's going backwards. Is this some new style?
  4. GB: Cow, who are you looking for? Get lost before I get mad, you know.
  5. ...
8-22-1914
[---]
1
מאָטקע: זעהסט דעם ברונעם, פּאַפּאַ? עס איז אַ שרעק אַרײַנצוקוקען אַהין. מיר האָבען מורא.
2
נאָטקע: נו, האָב איך דיר ניט געזאָגט אַז דער פּאַפּאַ האָט ניט מורא.
3
…
4
מאָטקע: נו, לאָמיר זיך בעצײַטענס אָפּטראָגען. אַ ברונעם איז אַ פּאַסקודנע זאַך פֿאַר קלײנע קינדער.
5
גימפּעל בײניש: ! ! !

8-23-1914
ענדליך װערט ער מיט לײַטען גלײַך און קריעגט אַן אױטאָמאָביל.
1
גימפּעל בײניש: דענק יו, דזשײק, פֿאַר׳ן אױטאָמאָביל בײַ מיר איז עס אַזױ גוט װיא קעש.
2
דזשײק: זאָל ער זיך האָבען דעם אַלטען פּושקאַרט פֿאַר שדכנות. אַבי פּטור װערען פֿון איהם.
3
גימפּעל בײניש: עפּעס איז דער מעהר מיט׳ן אױטאָמאָביל. אַ שעהן ביסעל שדכנות האָב איך געקראָגען.
4
גימפּעל בײניש: שװינדלער! לױפֿער! גיב מיר מײַן שדכנות און נעהם זיך אָפּ דײַן מתים קערידזש.
5
גימפּעל בײניש: אַז מען שטופּט איהם, געהט ער יאָ אַביסעל. מילא, זאָל זײַן געשטופּט, אַבי אַן אױטאָמאָביל.

8-24-1914
טאַקע װאָס װײסט אַ בהמה פֿון אַן אױטאָמאָביל?
1
מאָטקע: אַז דער פּאַפּאַ איז יאָ אַ ספּאָרט און גיט אונז אַ רײַד, פֿאַרװאָס זאָלען מיר ניט מיטנעהמען אַ גאַסט?
2
נאָטקע: גידאָפּ, פּאַפּאַ! פֿאָהר שנעל, לאָמיר זײַן איבעראַל, װעט מען זעהן אַז דו האָסט אַן אױטאָמאָביל.
3
גימפּעל בײניש: עפּעס אַ מאָדנע אוטאָמאָביל. ער געהט גאָר צוריק. זאָל דאָס זײַן אַזאַ נײַער סטײַל?
4
גימפּעל בײניש: בהמה, װעמען זוכסטו? טשעפּע זיך אָפּ, אײדער איך װער אין כּעס, יו נו. …
5
…

8-22-1914
[---]
1
מאָטקע: זעהסט דעם ברונעם, פּאַפּאַ? עס איז אַ שרעק אַרײַנצוקוקען אַהין. מיר האָבען מורא.
2
נאָטקע: נו, האָב איך דיר ניט געזאָגט אַז דער פּאַפּאַ האָט ניט מורא.
3
…
4
מאָטקע: נו, לאָמיר זיך בעצײַטענס אָפּטראָגען. אַ ברונעם איז אַ פּאַסקודנע זאַך פֿאַר קלײנע קינדער.
5
גימפּעל בײניש: ! ! !

8-23-1914
ענדליך װערט ער מיט לײַטען גלײַך און קריעגט אַן אױטאָמאָביל.
1
גימפּעל בײניש: דענק יו, דזשײק, פֿאַר׳ן אױטאָמאָביל בײַ מיר איז עס אַזױ גוט װיא קעש.
2
דזשײק: זאָל ער זיך האָבען דעם אַלטען פּושקאַרט פֿאַר שדכנות. אַבי פּטור װערען פֿון איהם.
3
גימפּעל בײניש: עפּעס איז דער מעהר מיט׳ן אױטאָמאָביל. אַ שעהן ביסעל שדכנות האָב איך געקראָגען.
4
גימפּעל בײניש: שװינדלער! לױפֿער! גיב מיר מײַן שדכנות און נעהם זיך אָפּ דײַן מתים קערידזש.
5
גימפּעל בײניש: אַז מען שטופּט איהם, געהט ער יאָ אַביסעל. מילא, זאָל זײַן געשטופּט, אַבי אַן אױטאָמאָביל.

8-24-1914
טאַקע װאָס װײסט אַ בהמה פֿון אַן אױטאָמאָביל?
1
מאָטקע: אַז דער פּאַפּאַ איז יאָ אַ ספּאָרט און גיט אונז אַ רײַד, פֿאַרװאָס זאָלען מיר ניט מיטנעהמען אַ גאַסט?
2
נאָטקע: גידאָפּ, פּאַפּאַ! פֿאָהר שנעל, לאָמיר זײַן איבעראַל, װעט מען זעהן אַז דו האָסט אַן אױטאָמאָביל.
3
גימפּעל בײניש: עפּעס אַ מאָדנע אוטאָמאָביל. ער געהט גאָר צוריק. זאָל דאָס זײַן אַזאַ נײַער סטײַל?
4
גימפּעל בײניש: בהמה, װעמען זוכסטו? טשעפּע זיך אָפּ, אײדער איך װער אין כּעס, יו נו. …
5
…

Labels:

by melinama @ 8:00 AM  

0 Comments:

Post a Comment

<< Home